Όρια: τροχοπέδη ή ασφαλιστική δικλείδα;

21 Ιαν Όρια: τροχοπέδη ή ασφαλιστική δικλείδα;

Μιλώντας για όρια το μυαλό μου κατακλύζεται από διάφορες εκφράσεις που ακούγονται συχνά. «Έχω φτάσει στα όριά μου.», «Να μάθεις να βάζεις όρια.», «Να μην ξεπερνάς τα όρια.», «Εάν σπρώξεις τον εαυτό σου μέχρι τα όρια του, θα ανακαλύψεις ότι δεν υπάρχουν όρια.». Και τελικά τι είναι αυτά τα όρια; Βοηθούν ή λειτουργούν ως τροχοπέδη στη ζωή μας; Μπερδεμένη και μεγάλη ιστορία.

Διάβασα. Μελέτησα. Βρήκα έναν ορισμό των ορίων του ανθρώπου που μου άρεσε. «Τα όρια αποτελούν ένα σύστημα προστασίας της ατομικότητας, ακεραιότητας, αξιοπρέπειας και ταυτότητάς μας. Σηματοδοτούν το πού τελειώνουμε εμείς και πού αρχίζουν οι άλλοι. Προσδιορίζουν το πώς αλληλοεπιδρούμε με τους άλλους και πώς επιτρέπουμε στους άλλους να αλληλοεπιδράσουν μαζί μας. Αποτελούν οδηγό για το ποια είναι αποδεκτή και μη αποδεκτή συμπεριφορά και διασφαλίζουν ότι λειτουργούμε χωρίς να προδίδουμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αξίες μας.»

Προβληματίστηκα αρκετά. Χρειάστηκε χρόνο η ενδελεχής και ενδόμυχη έρευνά μου. Κατέληξα σε κάποια πρώτα συμπεράσματα. Η μήπως όχι; Κατάλαβα τέλος πάντων πολλά πράγματα. Πρώτα από όλα ότι τα δικά μου όρια έμοιαζαν με διακεκομμένη γραμμή τόσα χρόνια. Πόσες παραβιάσεις επέτρεψα… πόσα λάθος μηνύματα έστειλα στους γύρω μου και πόσο ταλαιπωρήθηκα από αυτό! Διότι αν εμείς οι ίδιοι δεν γνωρίζουμε τα ακριβή όρια στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, κανείς δε θα ενδιαφερθεί να τα ψάξει αλλά πολλοί θα χαρούν και θα σπεύσουν να το εκμεταλλευτούν εις βάρος μας. Συνεχίζω λοιπόν την προσπάθεια.

Αυτή η διαδικασία της οριοθέτησης είναι πολύ επίπονη να ξέρετε. Ίσως όσο και οι παραβιάσεις των ορίων μας, τα πλήγματα στην αξιοπρέπεια, την αυτοεκτίμηση και τον αυτοσεβασμό μας, η εκμετάλλευση και η «κακοποίηση» που επιτρέπουν τα χαλαρά ή ανύπαρκτα όρια. Χρειάζεται χρόνο και δουλειά. Στην πορεία αμφιταλαντεύεσαι. Κουράζεσαι. Κάνεις βήματα μπροστά αλλά και πολλά πισωγυρίσματα. Έχεις πάνω, κάτω και …παρακάτω. Αλλά δε γίνεται αλλιώς. Αν αποφασίσει κανείς να εξυγιάνει τη σχέση με τον εαυτό του και μετά με τους γύρω του, πρέπει να περάσει από τον δύσκολο αυτό δρόμο.

Εκεί είναι τα δύσκολα. Είναι σαν το ταξίδι προς την Ιθάκη. Όπου καλείσαι να μην παρασυρθείς από τις Σειρήνες αλλά και να μην φοβηθείς τους «Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας», κρατώντας την σκέψη σου υψηλή. Πολλοί θα προσπαθήσουν να σε πείσουν ότι η αλλαγή που επιζητάς είναι μάταιη, αφού ως τώρα ήσουν σαν ξέφραγο αμπέλι, προκειμένου να μη χάσουν τα προνόμια απέναντί σου. Όμως είναι σίγουρο ότι αν το αποφασίσαμε, επιβάλλεται να προχωρήσουμε θέτοντας τα όριά μας με κάθε θυσία. Έστω κι αν αυτό μας κοστίσει την απώλεια ανθρώπων. Να είστε βέβαιοι. Όποιοι δεν σέβονται τα όριά μας, δεν αξίζουν να είναι στη ζωή μας. Κι αν είναι σημαντικοί για εμάς, καλό θα είναι να εκμεταλλευτούν τη δεύτερη ευκαιρία που θα τους δώσουμε. Αλλιώς, έχασαν.

Όσο χρόνο κι αν χρειαστεί είμαι αποφασισμένη να πατήσω πόντο πόντο τη διακεκομμένη γραμμή των ορίων μου με ανεξίτηλο μαρκαδόρο μέχρι να είναι ξεκάθαρη και εμφανής. Εγώ, εσύ κι εκείνοι γύρω μας θα ζούμε αρμονικότερα όταν θα γνωρίζουμε και θα σεβόμαστε τα σαφή όρια μας. Θα μάθουμε πότε το ΟΧΙ σημαίνει όχι και πόση αξία έχει το ΝΑΙ. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος στόχος που μπορεί να θέσει κανείς, διότι από ετούτα τα όρια εξαρτάται η  προσωπική γαλήνη. Και από αυτή τη γαλήνη όλα τα υπόλοιπα.