Τι είναι η μελατονίνη; Είναι η λύση στην αϋπνία;

H μελατονίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από έναν ενδοκρινή αδένα του εγκεφάλου που ονομάζεται επίφυση.

Βοηθά τον οργανισμό μας να γνωρίζει πότε είναι ώρα για ύπνο και πότε είναι η ώρα για να ξυπνήσουμε.

Η σύνθεση και έκκριση της μελατονίνης στον εγκέφαλο, ενεργοποιούνται από το σκοτάδι και απενεργοποιούνται από το φως. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η ορμόνη εμπλέκεται στον εικοσιτετράωρο ρυθμό του ανθρώπινου οργανισμού και στη ρύθμιση διαφόρων σωματικών λειτουργιών.

Η συγκέντρωση της μελατονίνης στο αίμα, φτάνει στα ψηλότερα της επίπεδα λίγο πριν από την ώρα του ύπνου τη νύχτα.

Η μελατονίνη λειτουργεί ως βιολογικό ρολόι του ανθρώπινου οργανισμού. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Αυξάνει την παραγωγή των λεμφοκυττάρων τύπου Τ που είναι βασικός πυλώνας της αμυντικής ικανότητας του ανοσολογικού συστήματος.

Η μείωση της παραγωγής της μελατονίνης στους ανθρώπους λόγω του ότι στην εποχή μας εκτίθενται πολύ περισσότερες ώρες στο φως – εξαιτίας του τεχνητού φωτισμού τη νύχτα και ειδικά εξαιτίας του μπλε φωτός των ηλεκτρονικών συσκευών – θεωρείται ως μια από τις αιτίες της μεγάλης αύξησης των προβλημάτων που σχετίζονται με την αϋπνία αλλά της αύξηση εμφάνισης καρκίνων.

Η θεωρία αυτή ισχυροποιείται από έρευνες που έδειξαν σημαντική αύξηση περιστατικών καρκίνου σε εργαζόμενους τη νύχτα, που εκτίθενται για πολύ περισσότερες ώρες στο φως.

Υπάρχουν χάπια μελατονίνης τα οποία πωλούνται χωρίς ιατρική συνταγή. Δύο μορφές της μελατονίνης χρησιμοποιούνται στα εν λόγω χάπια, η φυσική και η συνθετική. Η φυσική μελατονίνη προέρχεται από τις επιφύσεις εγκεφάλων ζώων. Η μορφή αυτή δεν συστήνεται διότι υπάρχει η πιθανότητα να είναι επιμολυσμένη από ιούς.

Η συνθετική μορφή δεν έχει αυτό τον κίνδυνο. Είναι σημαντικό όμως προτού κάποιος προμηθευτεί χάπια μελατονίνης να διερευνά και να ρωτά το γιατρό ή το φαρμακοποιό του, τι είδους μελατονίνη περιέχουν.

Η μελατονίνη χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της αϋπνίας. Βοηθά εναντίον της αποδιοργάνωσης του βιολογικού κύκλου που συμβαίνει όταν οι άνθρωποι ταξιδεύουν σε διαφορετικές ζώνες χρόνου (jet lag). Υπήρξαν ισχυρισμοί ότι η μελατονίνη μπορεί να επιβραδύνει τους μηχανισμούς γήρανσης και να παρατείνει τη διάρκεια της ζωής. Δεν υπήρξαν επιστημονικές έρευνες που να έχουν τεκμηριώσει κάτι τέτοιο.

Είναι πιθανόν ότι η αντιοξειδωτική δράση που έχει η μελατονίνη, να ευθύνεται για ορισμένες από τις προτεινόμενες θεραπευτικές ή προληπτικές της δράσεις.

Οι κυριότερες παρενέργειες που έχουν αναφερθεί για τη μελατονίνη, είναι υπνηλία, ενοχλήσεις στο στομάχι, κατάθλιψη, αίσθημα μέθης, πονοκέφαλος. Χρειάζονται σίγουρα περισσότερες μελέτες για να μάθουμε πιο πολλά για τις παρενέργειες της μελατονίνης και για την αναγνώριση των μακροχρόνιων επιδράσεων της.

Για παράδειγμα δεν είναι γνωστό πώς η μελατονίνη επηρεάζει άλλα φάρμακα που λαμβάνονται ταυτόχρονα. Επίσης δεν έχει μελετηθεί αρκετά το πώς η μελατονίνη επιδρά στις διάφορες ασθένειες.

Παρά το γεγονός ότι δεν απαιτείται ιατρική συνταγή για την αγορά χαπιών μελατονίνης, είναι προτιμότερο να λαμβάνεται η άποψη του γιατρού μας πριν από τη χρήση της. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε γυναίκες που είναι έγκυες ή που θηλάζουν διότι είναι άγνωστες οι επιδράσεις της μελατονίνης στο έμβρυο ή στο μωρό που θηλάζει.

Ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα ή οποιαδήποτε άλλα σκευάσματα που πωλούνται ελεύθερα, είναι αναγκαίο να ενημερώνουν τους γιατρούς τους εάν θέλουν να χρησιμοποιήσουν μελατονίνη.

Προφανώς, το καλύτερο διατροφικό συμπλήρωμα αποτελούν οι φυσικές πηγές της μελατονίνης που είναι: τα κεράσια, οι πορτοκαλί πιπεριές, τα καρύδια, η μουστάρδα, ο λιναρόσπορος, το κάρδαμο, τα κρεμμύδια, η ντομάτα και η γαλοπούλα.

Πάντα υπάρχει λύση που προέρχεται από τη φύση! Και βέβαια υπάρχουν λύσεις για να καταπολεμήσουμε την αϋπνία. Θα τους δούμε την επόμενη εβδομαδα αναλυτικά.