Αυτόματος πιλότος

18 Φεβ Αυτόματος πιλότος

Η ηλικία των 16, 17, 18 ετών, στην οποία καλούμαστε να αποφασίσουμε τι θέλουμε να γίνουμε, είναι πάρα πολύ… άκυρη. Με τι εμπειρίες και τι γνώσεις θα διαλέξουμε τι θα κάνουμε για μια ζωή, για πάντα; Κι αυτό που θα ακολουθήσουμε, σωστό ή λάθος, θα πρέπει να μας δεσμεύει και να μας δυναστεύει μια ζωή, αν τελικά δε μας αρέσει; Ο συμβιβασμός με ένα επάγγελμα που δε μας γεμίζει που οδηγεί;
Έχετε ακούσει ποτέ για το φαινόμενο «satisficing»; Τον όρο εισήγαγε ο καθηγητής, ερευνητής και συγγραφέας Herbert A. Simon (προκύπτει από το συνδυασμό των λέξεων «satisfy» και «sufficing”»). Τι σημαίνει; Είναι γνωστό, και το βλέπουμε καθημερινά, ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων επιλέγουν μια εργασία που τους καλύπτει εν μέρη πιθανόν, χωρίς να ρισκάρουν, χωρίς μεγάλο κόστος και ακολουθώντας την πεπατημένη, επιζητώντας τη σιγουριά. Όμως αυτή η τακτική δεν είναι πάντα η καλύτερη για να παίρνουμε αποφάσεις για τη ζωή μας γιατί υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν και οι ευκαιρίες δεν είναι πάντα απεριόριστες. Όταν κάποιος λειτουργεί έτσι οδηγείται, με μαθηματική ακρίβεια, σιγά σιγά στη μετριότητα.
Είναι ένα μεγάλο ζήτημα η πεποίθηση που μας καλλιεργούν ότι πρέπει να είμαστε ευγνώμονες που έχουμε μια οποιαδήποτε δουλειά από την οποία κερδίζουμε χρήματα, έστω κι αν δεν μας ικανοποιεί, έστω κι αν δεν μας κάνει χαρούμενους ή ακόμη χειρότερα μας κάνει δυστυχισμένους. Αυτό μας κάνει να χάνουμε την όρεξή μας, όχι μόνο για τη συγκεκριμένη δουλειά αλλά και για οτιδήποτε άλλο. Χάνουμε κομμάτια της προσωπικότητάς μας και πέφτουμε σε αδράνεια. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμα και αυτοί που θεωρούνται πετυχημένοι στις δουλειές τους, μπορεί να βρίσκονται σε μία κατάσταση όπου κυρίαρχεί αυτή η μετριότητα στην οποία αναφέρομαι σήμερα.
Πολλοί απ’ αυτούς τους ανθρώπους, όταν πρωτοασχολήθηκαν με τη δουλειά τους, ήταν δημιουργικοί, είχαν πολλές ιδέες και όνειρα, ήθελαν να κάνουν τη διαφορά. Ένιωθαν ότι υπήρχε μια πρόκληση. Με την πάροδο όμως του χρόνου αυτές οι ιδέες μπήκαν σ’ ένα ντουλάπι και αντικαταστάθηκαν από κάτι πιο εύκολο, πιο γνώριμο, πιο ασφαλές. Από κάτι προβλέψιμο. Οι άνθρωποι αυτοί μπήκαν ουσιαστικά στον αυτόματο πιλότο και τελικά παραδόθηκαν στην… μετριότητα. Τελικά μάλλον οι επιλογή τους δεν ήταν η «ιδανική», δεν ακολούθησαν το πάθος τους, την τρέλα τους αν θέλετε.
Για να μην παρεξηγηθούμε, με τον όρο “Μετριότητα” δεν εννοούμε ότι κάποιος κάνει “κακή” δουλειά ή δεν είναι αρκετός σε ότι αναλαμβάνει να κάνει. Μπορεί πραγματικά για τον υπόλοιπο κόσμο να είναι ένας πολύ επιτυχημένος άνθρωπος, όμως βαθιά μέσα του να νιώθει συμβιβασμένος. Δε νιώθει εκείνη τη σπίθα που θα τον πάει παρακάτω και την ικανοποίηση από την αυτο-εξέλιξή του. Δεν νιώθει ζωντανός. Οι μέρες κυλούν σε ένα μοτίβο γνώριμο, βολικό αλλά καθόλου ενδιαφέρον και ικανοποιητικό.
Ποια είναι η αντίδραση πολλών ανθρώπων προσπαθώντας να αλλάξουν αυτή την κατάσταση; Δουλεύουν περισσότερες ώρες και πιο σκληρά, ευελπιστώντας να πάρουν κάποια ικανοποίηση ή , οι πιο τολμηροί, αλλάζουν δουλειά. Αλλάζουν άραγε και οι ίδιοι νοοτροπία; Η πάλι οδεύουν αργά ή γρήγορα σε έναν νέο συμβιβασμό, σε μια αποδοχή της μετριότητας και άρνηση της πραγματικής τους δυναμικής;
Είναι πολύ δύσκολο να πάρεις απόφαση να κολυμπήσεις στα βαθιά. Θέλει θάρρος και εσωτερική δύναμη για να ρισκάρεις να βγεις από τη ζώνη άνεσής σου και να απενεργοποιήσεις τον αυτόματο πιλότο.
Όμως…”Μόνο εκείνοι που ρισκάρουν να πάνε πολύ μακριά είναι δυνατόν να ανακαλύψουν πόσο μακριά μπορεί να πάει κανείς”. Τ.Σ.΄Ελιοτ